Gjennom veggen
og ut på andre sida. Er ein tjukk nok i skallen, så går det. Denne veka har eg hatt det ein kallar «gjennombrot»:
Skinn, det er ei sak for seg. Det skal vere så mjukt at det tettar perfekt og så hardt at det tåler ti gonger høgare trykk enn eit bildekk. Inga enkel sak. Korleis går det til? Etter å ha prøvd det meste av skinntypar og tettingsmiddel er det lett å gje opp. Det er likevel då ein entrar kreativfasen. Kreativfasen er spanande. Han bør ikkje undervurderast. I denne sinnstilstanden som kjem rett etter intensiv grubling og rett før rein desperasjon (dvs. rennefart mot murvegg) skjer det mykje rart oppi hovudet på ein handverkar. Det som lokkar er:
Menneska klarte det før.
Kvifor skal ikkje me få det til i dag?
På radioen spelar dei Vømmøl. Det er yndlingsbandet til Bent Erik, og i dag er det ein av favorittane hans på: «Det er itjnå som kjæm tå seg sjøl». Frå sin faste utsiktspost ved verkstadglaset held han overblikket og utkikk etter Carl Ivar som var innom i går og forsynte seg grovt av matskåla. Det er ein evig kamp for tilveret:
«Og seinar med i livet så vart det kamp og bønn,
Om mat og klea, hus og heim og skattetrekk og lønn…»
Katten held takten med halen. Eg nikkar til Bent Erik. Bent Erik nikkar til meg.
Pakningane er og blir eit helvete. Eg har gjort som Hans Rotmo, eg har «spekulert så tanken vart både tynn og tom.» Nett der er eg no. Då får eg brått ein idé: Dersom ikkje læret er tett nok, må eg gjere det tett. Men korleis? Blikket mitt vandrar til hylla over benken. Lengst bak står ei krukke med lurium, ei blanding av bivoks og usalta smaletalg som eg kokte saman ein gong for mange år sidan i eit forsøk på å skape det perfekte kulefeitt. Kan det brukast?
Eg skjer til pakningsmateriale av det tettaste kuskinnet eg har, spenner det på ventilspindelen og grovdreiar det i benken. Så spenner eg opp ventilsetet i den vesle urmakarbenken min frå tyske Lorch, set spindelen med pakningen imot med bakdokka og køyrer spindelfarten opp over 6000 rpm.
Friksjonen gjer ventilsetet glovarmt, men læret er framleis for tørt og hardt til å formast. No er det tid for å tilsetje voksblandinga: Med eitt formar ventilen seg som eit stykke ost. Herleg. Hans Rotmo hadde rett:
«Det kjem ein dag, æ veit itj æ. han kan vel kommå snart,
Da ting skal skift og nye ting ska moas etter kvart…»
No flyttar eg spindelen over i den andre dreiebenken, reduserar farten for å halde varmen nede og tilfører voks til heile pakningen er metta. Men kva no? Pakningen er no så mjuk at lufta vil rive han i fillebitar. Bent Erik nikkar og kikkar bort på lageret av First Price kattemat. Det ligg like ved fryseboksen. Ja, fryseboksen! Genialt. Eg må kjøle pakningen, det er løysinga!
Som sagt, så gjort: Etter ein time i fryseboksen tek eg pakningen ut. Han er ikkje til å kjenne att: Skinnet er framleis mjukt, men tett og solid som aldri før. Eg monterar ventil og pakningar, skrur til trykkflaska og fyller tredve bar luft på beistet. Spent fjernar eg adapteret og lyttar etter lekkasjar. Ikkje ein lyd! Dette er nesten ikkje til å tru. Med skjelvande hand grip eg etter flaska med såpevatn for å sjekke. Ingen bobler. Halleluja! Herren er med meg, som alltid.
Bent Erik delar ikkje entusiasmen min. Han har fått auge på Carl Ivar som stiltrar seg inn på tunet med flakkande blikk. Målet til Carl Ivar er klart: Matskåla til Bent Erik. Med eit byks er Bent ute av døra og legg inn fjerdegiret over gardsplassen så nøttesingelen sprutar. Carl Ivar skjønar kva som er i emning, men er litt tregare i sessen etter årevis med høgkarbodiett og lite mosjon. Med knapp margin og eit motivert kraftbyks klarar han så vidt å komme seg opp i ei furu. Der oppe svaiar han i nordvesten og tviheld seg til det som er av småkvist på ei altfor tynn grein. Men alt som er oppe, vil før eller sidan falle ned. Det veit Bent Erik. Han ligg under furua og plirar med gluggane, gløser bort på meg og veit at tyngdekrafta er i hans favør. Eg nikkar og skrur opp anlegget:
«For sammen så veie vi flere tonn
Med littegrann hjølp
Gjer det littegrann monn.»
